Dantza

Otsagabiako Dantzak

Aldaketen funtsezko eta adierazgarri diren xehetasunak biltzen dituen prozesio eta erlijio jatorria duen dantza sorta: bere partaideen gizonezko izaera, dantzarien zenbaki bikoitia (8), makilen erabilera dantza egiterakoan eta iraileko hilabete guztietako 8an, errituzko eran, Otsagabiako Muskildako Amari, mendi horretako Amari lagun egiteari buruzko jatorrizko xededun dantza-sorta.

Egun koreografiatzen den dantza multzoa hurrengoez osatzen da: lau makil dantzaz (Enperadorea, Katxutxa, Dantza eta Modorro), zapi dantza batez (Zapia) eta orripekoz (Orripekoa). Dantzariek egiten dituzten joan-etorrietarako zortzi dantzariek Biribilketa dantzatzen dute.

Dantzak egiten dituen gizon taldea zortzi dantzarik osatzen du, boboak gidatu eta lagun eginez. Boboa pertsonaia berezia da, taldean betekizun jakin batzuk berreskuratzen dituena -antolaketa, dantzariei makilak eman, dantzatokia garbitu, musikariekin jardun, toki aldaketen buru izan eta, dantzariekin batera dantzetariko bi ere dantzatzen ditu: Zapi dantza eta Orripekoa.

Muskildako Gure Amarenohorezko Dantzak, dokumentatuta azaltzen diren lehendabiziko unetik piriniar bailaran Muskildako Basilikak eta izen bereko Patronatuak ordezkatutako otsagabiar Elizarena besterik ez den patentepean azaltzen dira. Patronatua izango da dantzak hezurmamitzerakoan itxura eta edukia emango diena, dantzari direnei beharrezkoak dituzten tresneria eta jantziak XVII. Mendearen amaieratik gaur arte emanez.