Monarkia eta noblezia

Nafarroako Karlos ii.a Gaiztoa

Aragoiren eta Nafarroaren arteko defentsa-itun sekretua, 1363. Gerraren itxurak egiteari utzi gabe, 1363ko abuztuaren 25ean itun bat hitzartu zen Ungaztelun; Pedro iv.ak eta Karlos ii.ak elkarri laguntza eman behar zioten gaztelaniaren eta frantsesaren kontra. Hau ere hitzartu zen: "D(r)en ezkontza saiatuko zela. Juan, D. Pedro, Juana jaunarekin, Jn.aren arreba. Carlos. D.María jaunari, D. bereko emazteari, emandako dote bera eman dio. Pedro. Hurrengo egunean bi monarkak Gaztelako erreinua konkistatzera iritsiko balira abiatzeko moduan adostu zituzten; Nafarroa, Soria, Agreda, Bizkaia eta antzina erreinu berekoak izan ziren lurrak esleitu zizkieten, Burgos eta Aragoi, Soria, Ágreda, Bizkaiko lurra, eta Roycondek Arengandik babestuko zituen lurrak. Gainera, Aragoiko erregeak hitz eman zion Nafarroakoari, Gaztelakoa hiltzea edo jaztea lortuko balu, Jacak emango ziola, bai mendiari, bai kanalari, Sos, Uncastillo eta Ejeari; Aragoiko herri horiek Nafarroako erregeari eman zitzaizkion bahituta, tratatutakoa betetzeko, eta Ribagorzako kondea (Yas) fidagarria atera zen: "Hiztegia...").