Mendikateak

EUSKAL PIRINIOAK

Ebroko arroa eta Akitaniako eta Kantauriko lautadak bereizten dituen Mendebaldeko Pirinioetako segmentuari deitzen zaio. Zuberoako Basabürüa eta Biarnoko eta Nafarroako mendialdeak eta  Nafarroako, Lapurdiko, Gipuzkoako eta Bizkaiko mendi ertainak hartzen ditu. Haren tarte istmikoa 170 km-tik gorakoa da. Hiru Erregeen Mahaitik edo Hirur Errege Maiatik Larrun-Aiako Harrietaraino, Aldudetik, Kintoko Erregetik eta Bortzirietatik pasata. Zeharka, 80 km-90 km bitarteko zabalerara iristen da, eta gailurrik garrantzitsuenak Hiru Erregeen Mahaia (2.434 m), Nafarroaren, Aragoiren eta Biarnoren arteko mugan, Arlas (2.044m), Lakartxela (1986) eta Lakora (1.877) dira, Larra mendigunearen barruan, San Martin konplexuak bere lurpeko eremuan zulatuta, ikus. LARRA,  eta Orhi (2.017). Itsasorantz egin ahala, erliebeek behera egiten dute, eta, hala, mendi altu izateari uzten diote eta Euskal Arkua (Rat eta Feuillé) izeneko egitura sortzen dute. Euskal Arku hau hertziniar multzo bat da, ekialdean Lapurdiko, Aldude-Kintoko, Bortziriak eta Larrun-Aia mendigune paleozoikoak osatzen du, estaldura mesozoiko baten azpian. Mendebaldeko aldea substratu paleozoikoari egokitutako elementu mesozoiko eta tertziario tolestuak osatzen du. Alde horretan, Euskal Arkuak bat egiten du Tolosatik (Gip.) Leongo mendietaraino (Kantabriar mendikatea),  hedatzen den mendi-multzoarekin autore batzuentzat Santanderreraino iristen den kate pirenaikoa luzatuz. Beste batzuentzat, aldiz, Urbasa-Aralar-Andia mendigunean amaitzen da, Oria ibaiaren iturburuan.

Jatorrizko testua: Ainhoa Arozamena Ayala

Itzulpena: Elia itzultzaile automatikoa

Itzulpenaren berrikusketa:  Joseba Rodriguez Zuazua